Πρόκειται για την πιο συχνή παραμόρφωση του άκρου ποδός, κατά την οποία το μεγάλο δάκτυλο αποκλίνει προς τα έξω και στρίβει γύρω από τον άξονά του, ενώ η κεφαλή του πρώτου μεταταρσίου προβάλει προς τα έσω (κότσι) με αποτέλεσμα την προστριβή του στο υπόδημα.
Η πάθηση είναι συχνότερη στις γυναίκες. Υπάρχει κληρονομική προδιάθεση, ενώ επιβαρυντικό παράγοντα αποτελούν τα στενά στο μπροστινό μέρος παπούτσια με ψηλό τακούνι, που αναγκάζουν το μεγάλο δάκτυλο να γωνιωθεί προς τα έξω (προς το δεύτερο), ενώ από την πίεση δημιουργείται θυλακίτιδα και υπερόστωση στην έσω πλευρά.
Αιτιολογία και Παθογένεια
Η ακριβής αιτιολογία του Βλαισού Μεγάλου Δακτύλου, παραμένει ακόμα ασαφής, όμως διάφοροι παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί για την ανάπτυξη και εξέλιξή της.
Η κληρονομικότητα, αποτελεί σοβαρό προδιαθεσικό παράγοντα. Σε χειρουργημένους ασθενείς το 70% είχε θετικό οικογενειακό ιστορικό.
Μεγάλη συζήτηση έχει γίνει στην επιστημονική κοινότητα για τον ρόλο των υποδημάτων, επίσης ως αίτιο της παραμόρφωσης. Αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί επιστημονικά, το μη ανατομικά σχεδιασμένο υπόδημα θεωρείται το δεύτερο μεγαλύτερο αίτιο εκδήλωσης βλαισού μέγα δακτύλου. Εκτός της κληρονομικότητας και του υποδήματος, αίτια εμφάνισης της παραμόρφωσης αποτελούν και κάποιες ανατομικές διαταραχές όπως: βλαισοπλατυποδία, μη φυσιολογική πρόσφυση του οπίσθιου κνημιαίου τένοντα, αφύσικα μακρύ μεγάλο δάκτυλο, διαταραχές της κλίσης των αρθρικών επιφανειών που σχηματίζουν τη μεταταρσιοφαλαγγική άρθρωση κ.ά. Η πάθηση παρουσιάζει προοδευτική επιδείνωση κατά την οποία μπορεί να συμβεί πτώση κεφαλών μεταταρσίων (με αποτέλεσμα την εμφάνιση κάλων στο πέλμα) σφυροδακτυλία και εφίππευση του δευτέρου δακτύλου στο μεγάλο και τελικά αποδιοργάνωση της αρχιτεκτονικής του ποδιού.
Θεραπεία
Η θεραπεία χωρίζεται σε συντηρητική και σε χειρουργική αντιμετώπιση.
Η συντηρητική αντιμετώπιση ενδείκνυται σε ελαφρές μορφές ΒΜΔ (γωνία Βλαισότητας Μεγάλου Δακτύλου).
Ειδικά φαρδιά στο πρόσθιο τμήμα παπούτσια από μαλακό δέρμα και εύκαμπτη σόλα καθώς και ειδικά προστατευτικά για το κότσι, είναι δυνατόν να ανακουφίσουν από τα συμπτώματα.
Διαχωριστικά δακτύλων μεταξύ 1ου και 2ου δακτύλου και ειδικοί νάρθηκες, καθυστερούν την επιδείνωση των συμπτωμάτων.
Ως θεραπευτικό και άκρως αποτελεσματικό μέσο χρησιμοποιούνται ειδικοί νάρθηκες νυκτός, οι οποίοι επαναφέρουν τον μέγα δάκτυλο στην ορθή του θέση καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας, με αποτέλεσμα την διόρθωση της παραμόρφωσης που έχει επέλθει.